De IT-architectuur van veel verzekeraars is een complexe puzzel van systemen, richtlijnen en belangen. Iedere aanpassing raakt meerdere schakels in de keten – en juist daarom is het verleidelijk om strikt vast te houden aan architectuurprincipes. Maar volgens onze Enterprise Architect Stephan Schram geldt: wie modernisering écht werkbaar wil maken, moet soms durven afwijken van de standaard.
Waarom standaardisatie niet heilig is
IT-modernisering draait om controle, beheersbaarheid en veiligheid. Maar standaardisatie kan ook verlammend werken als je nooit van de regels mag afwijken. “Je moet vaste patronen hebben, maar ook de onderliggende rationale kennen om ervan af te wijken,” zegt Stephan Schram, Enterprise Architect bij CCS. “Want anders zet je jezelf vroeg of laat klem.”
Binnen CCS werken we daarom met het principe van standards & waivers. De kern: je stelt vooraf vast wat je uitgangspunten zijn (de standards), maar je bied ook een mogelijkheid om er van af te wijken (de waivers). In de praktijk maakt dit het verschil tussen het rücksichtsloos volgen van de regels en een wendbare aanpak, vindt Stephan. “Regels zijn belangrijk, maar je moet ook steeds kritisch blijven kijken: waarom doen we dit zo? En kan het misschien beter?”
Flexibiliteit vooraf organiseren
Vaak ontstaan problemen niet doordat principes ontbreken, maar doordat niemand weet hoe je ervan mag afwijken. “Als je dat niet vooraf vastlegt, wordt zo’n principe bijna een wet,” waarschuwt Stephan. “Dan durft niemand er meer van af te wijken.”
De oplossing? Stel een helder afwegingskader op en communiceer dat vanaf het begin – zeker als je teamoverstijgend werkt. Zo voorkom je dat je jezelf in de knoop draait met je eigen architectuurregels. En onthoud: een waiver mag uiteraard geen excuus worden voor onvoldoende doordachte architectuur.
Schaalbaar moderniseren doe je stap voor stap
Bij CCS pakken we modernisering domein voor domein aan. Zo blijft het overzichtelijk, beheersbaar en schaalbaar. “We starten met één domein en zetten daar de hele end-to-end-keten neer,” vertelt Stephan. “Zo kunnen we makkelijk controleren of de gekozen strategie werkt. Daarna is het een kwestie van herhalen.” Die modulaire aanpak voorkomt dat je alles tegelijk moet vervangen én biedt ruimte voor iteratie. Bovendien is het op deze manier voor gebruikers een stuk prettiger werken. “De meeste mensen houden nou eenmaal niet van grote veranderingen,” lacht Stephan.
Bewust afwijken van marktstandaarden
Voor veel functionaliteiten bestaat al een marktstandaard, dus hoef je het wiel niet opnieuw uit te vinden. Toch zijn ook daar uitzonderingen op te maken, vertelt Stephan. Zo had een klant behoefte aan een oplossing voor gebruikerssynchronisatie. “Het idee was om gebruikers centraal te administreren in de backoffice via een gestandaardiseerde methode. Maar sommige verzekeringsspecifieke attributen pasten niet op een natuurlijke manier in de industrie (overschrijdende) standaard.”
Het gekunsteld uitbreiden van de standaard was een mogelijkheid, maar levert droeg niet bij aan de doelen dit we met het hanteren van de standaard willen bereiken. Denk hierbij aan betere interoperabiliteit en grotere business waarde.
“In plaats van simpelweg vast te houden aan het principe, hebben we er bewust voor gekozen om dit op een andere manier op te lossen.”
Succesvol moderniseren vraagt om duidelijke afspraken
De kern van succesvolle modernisering ligt dus niet in het strak naleven van regels, maar in het slim combineren van principes en uitzonderingen. Organisaties die dit principe omarmen, moderniseren sneller, veiliger én met meer draagvlak onder gebruikers.
Dat goed neerzetten vraagt om duidelijke afspraken, goede documentatie en voldoende afstemming tussen IT en de business. “Soms levert een kleine afwijking gewoon betere functionaliteit of kostenbesparing op,” concludeert Stephan. “Dus waarom zou je dan per se vasthouden aan je principe?”